در دنیا و براساس استانداردهای بین المللی؛ عسل ها به دو دسته کلی عسل تک گیاه (Monofloral) و چندگیاه (Polyfloral) تقسیم می شوند. در حدود 60 درصد عسل های دنیا چندگیاه و 40 درصد نیز به صورت تک گیاه عرضه می شود. در عسل های تک گیاه اگر پوشش گیاهی یک مزرعه یا دشت غالبا از یک نوع گیاه باشد، زنبورعسل بیشتر شهد گل های همان گیاه را به عسل تبدیل می کند. همچون عسل تک گیاه کنار، اکالیپتوس، گون و آویشن. و در صورتی که زنبورعسل از شهد گیاهان مختلف عسل را تولید کرده باشد و غالبیت شهد یک گیاه خاص در عسل مطرح نباشد به عنوان عسل چندگیاه عرضه می شود همچون عسل چندگیاه کوهستان و چندگیاه جنگل.
- خواص عمومی عسل ها
عسل یکی از مواد غذایی ارزشمند با خواص دارویی و درمانی است که از دیرباز مورد توجه بشر بوده است و در کتب طب سنتی بیشتر کشورها از عسل به عنوان دارو استفاده میشده است. به جهت ترکیب ویژه و هوشمندانه از قندهای ساده و زودهضم و طیف وسیعی از ریزمغذی های ضروری همچون مواد معدنی، ویتامین ها، آمینواسیدها، ترکیبات پلی فنولی و اسیدهای فرار که اغلب خاصیت دارویی دارند عسل یک فرآورده ارزشمند غذا – دارو شناخته می شود. اما با این وجود هیچ گاه نبایستی جایگزین دارو و درمان های پزشکی باشد بلکه بیشتر تاثیر عسل در مصرف مداوم و پیوسته آن در تامین مواد ضروری بدن، پیشگیری از بیماری ها، تقویت اندام ها و کارکرد منظم سلول ها و در برخی موارد اثرات دارویی و درمانی برای بیماری های خاص است و این به منزله خوددرمانی و درمان خودسرانه نیست و نبایستی از عسل توقع یک قرص جادویی با اثرات غیرمنطقی داشت. از مهمترین اثرات عمومی عسل ها که تحت تاثیر ترکیبات تنوع قندهای طبیعی، ترکیبات پلی فنولی و باکتری های پروبیوتیک است می توان به انرژی زا و مقوی، تقویت عمومی بدن، اثر آنتی اکسیدانی و ضدسرطانی، اثر آنتی بیوتیک و درمان زخم و عفونت، اثر پروبیوتیکی و تنظیم دستگاه گوارش، درمان سرفه و گلودرد، جایگزین مناسبی برای شیرین کننده هایی همچون قند و شکر به ویژه برای بیماران دیابتی، کاهش کلسترول و چربی خون، افزایش گلوبول های قرمز و درمان کم خونی و مهمتر از همه تقویت سیستم ایمنی بدن اشاره کرد.
- خواص دارویی عسل ها
عسل ها علاوه بر یک سری خواص عمومی دارای خواص ویژه ای نیز هستند که تحت تاثیر منشاگیاهی عسل دارد. شهد تولیدی در گل های گیاهان حاوی مواد موثره آن گیاه نیز است و می تواند خواص عمومی یک گیاه در عسل آن نیز وجود داشته باشد با این توضیح که همه خواص دارویی و درمانی یک گیاه نیز الزاما در عسل نیست. درجه خلوص عسل، میزان مواد موثره و کیفیت عسل در این مورد بسیار مهم است. جهت کسب اطلاعات بیشتر می توانید به سایت عسل میرنجمی مراجعه کنید اما به صورت مفید و مختصر مهمترین خواص محصولات عسل میرنجمی به قرار زیر می باشد:
- عسل چهل گیاه کوهستان: طبع گرم؛ تقویت سیستم ایمنی، مفید برای دستگاه گوارش
- عسل چهل گیاه دشت: طبع گرم؛ مفید برای حافظه و تقویت قوای بدنی
- عسل گون آویشن: طبع گرم، درمان کم خونی، درمان سرماخوردگی و بیماری های ویروسی
- عسل کنار: طبع خنک، تقویت قوای جسمی و جنسی، مقوی معده، ضدسرطان
- عس گون گزانگبین: طبع معتدل؛ درمان کم خونی، تقویت سیستم ایمنی، غنی از مواد معدنی
- عسل آویشن: طبع خیلی گرم؛ درمان سرماخوردگی و گلودرد، ضدسرطان، آنتی بیوتیک قوی
- عسل زرشک: طبع سرد؛ تقویت کننده کبد، کاهش فشارخون، اثرات عالی بر دستگاه گوارش، ضد سرطان
- عسل نمدار: طبع معتدل؛ درمان زخم و عفونت، مفید برای بیماری های قلب و عروق
- عسل یونجه: طبع گرم؛ اشتهاآور، تقویت معده، کاهش کلسترول
- عسل عناب: طبع سرد؛ جلوگیری از عفونت، افزایش سیتسم ایمنی، مفید برای کبد چرب، آنتی اکسیدان قوی
- عسل مرکبات (بهارنارنج): طبع سرد؛ آرامش بخش، خواب آور، غنی از ویتامین C
- عسل زول: طبع گرم؛ مفید برای مشکلات کبدی، مفید برای بیماران دیابت،
- عسل پنبه: طبع گرم؛ مفید برای مشکلات ریوی از جمله آسم، ضد سرفه
- عسل گشنیز: طبع سرد؛ ضد نفخ، مقوی معده، ضد اسهال، شیرافزا
- عسل قنقال: طبع گرم، مفید درمان زخم و سوختگی ها، درمان کم خونی، مفید برای دستگاه گوارش
- عسل اوکالیپوس: طبع گرم؛ مفید درمان سرفه و گلودرد، بهبود مشکلات تنفسی، تنظیم خواب کودکان
- عسل مریم گلی: طبع گرم؛ درمان سرفه و سرماخوردگی، درمان زخم معده، مقوی و نشاط آور
- عسل کهور: طبع گرم؛ مفید برای دستگاه گوارش، تقویت قوای عمومی، کاهش اضطراب
- عسل سویا: طبع گرم؛ مقوی و انرژی زا، اثر آنتی بیوتیکی و آنتی اکسیدانی، درمان زخم
- عسلک ترنجبین: طبع گرم؛ ضدسرطان، آنتی بیوتیک قوی، درمان سرفه، مشکلات کلیوی
- شکرک زدن عسل:
شکرک زدن که به خاطر کلمه شکر تصور تقلبی بودن عسل را در ذهن مخاطب ایجاد می کند در واقع یک فرآیند طبیعی عسل است که دانشمندان به آن کریستاله یا بلوری شدن و زنبورداران به آن رُس بستن می گویند. بسته به منشاگیاهی عسل که زنبورعسل از شهد چه گیاهانی تغذیه کرده است مدت زمان آن می تواند از چند روز در عسل کلزا تا چند سال در عسل کنار و اقاقیا متفاوت باشد. توجه داشته باشید که همه عسل ها بعد از مدتی بافت جامد و بلوری به خود می گیرند و اگر هدف شما از خرید عسل خواص دارویی و درمانی آن است توصیه ما مصرف آن به همان صورت رُس بسته است و حرارت دادن موجب کاهش کیفیت و خواص دارویی عسل می شود.
- محل نگهداری:
عسل بایستی به صورت درب بسته، در یک محل تاریک و بدور از نور و رطوبت و ترجیحا در داخل کابینت نگهداری شود. عسل به دلیل خاصیت جاذبیت رطوبت و بو بایستی حتما به صورت درب بسته نگهداری شود. نگهداری عسل در یخچال و فریزر موجب تسریع در فرآیند جامد شدن آن می شود.
- بهترین روش مصرف:
در افراد بزرگسال روزانه یک تا سه قاشق غذاخوری در سه وعده و ترجیحا در صبح ناشتا و شب قبل از خواب مصرف شود. مصرف عسل در کودکان زیر یکسال و افراد حساس به محصولات زنبورعسل ممنوعیت دارد. مصرف عسل به عنوان شیرین کننده ها و یا ترکیب با انواع نوشیدنی ها، دمنوش ها، شربت ها، کیک و شیرینی، آشپزی و گیاهان دارویی همچون زنجفیل، سیاه دانه و لیموشیرین از دیگر مصارف عسل است که بایستی توجه داشته باشید عسل در دمای بالای 45 درجه قرار نگیرد.
